Er leven ongeveer dertig wilde paarden in het s’Albufera Park op Mallorca. Hoewel ze een van de meest gefotografeerde dieren in dit beschermde natuurgebied zijn geworden, is de waarheid dat ze geen typische diersoort voor dit gebied zijn. Ze zijn de “brandweermannen” van het natuurpark, een onmisbaar hulpmiddel bij het bestrijden van de steeds vaker voorkomende en hevige branden.
Arnau Perelló Ferrer, landbouw- en veeteelttechnicus, is verantwoordelijk voor de verzorging en het beheer van de kuddes Franse Camargue-paarden, die zeer winterhard zijn en zich hebben aangepast aan vochtige, zelfs zoute gebieden: “Ze kunnen midden in het water bevallen of een tijdje zout water drinken,” legt hij uit. Er leven momenteel 28 paarden in het park, waaronder twee hengsten.
De expert, die pas zes maanden in functie is, heeft zich ten doel gesteld om twee fokkuddes te creëren, zodat de nieuwe paarden de koeienpopulatie kunnen vervangen die van 2025 tot 2026 de rietvelden in bedwang moet houden. De meeste dieren zijn naar het Llevant Park gebracht en hun aanwezigheid in s’Albufera is nu praktisch een getuigenis, deels vanwege hun leeftijd.
Er zijn al dertig jaar koeien in de Albufera en ze hadden zelfs een aantal ossen. “Voor de paarden en runderen die hier in semi-vrijheid leven, is de Albufera een paradijs,” zegt de landbouwtechnicus. De vergrijzing van de koeien heeft geleid tot een groot probleem in het park, want er is een risico op sterfte. “Er is een stabiele populatie gieren in het Parc de Llevant, dus als er vee sterft, dient het als voedsel,” zegt de expert.
De gieren die achterblijven in het natuurpark s’Albufera bewegen nauwelijks. “Het is mijn taak om de paarden langs de rand van het park te verplaatsen om de bosmassa te verminderen en brandgangen aan te leggen. Hoewel ze in een semi-wilde staat verkeren, vaccineren we ze één keer per jaar, rekening houdend met het feit dat ze zich in een gebied met veel bezoekers bevinden,” voegt hij eraan toe.
Het Camargue-ras vermaakt nu al een tijdje zowel kinderen als volwassenen. Er staan meestal vijf mannetjes voor het bezoekerscentrum, maar dit is afhankelijk van de huidige behoeften. “Het zijn de enige halfwilde paarden op de Balearen en ze lopen meestal binnen het park, maar aan de rand, in het gebied rond Sa Pobla en Muro,” legt hij uit.
“Dit is omdat ze ons de mogelijkheid geven om het riet te verminderen en brandgangen te creëren, en meestal komt het vuur niet uit het strandgebied, maar is het meestal te wijten aan nalatigheid van de landbouw,” zegt Arnau Perelló. Hij legt uit dat de dieren “erg populair zijn bij bezoekers omdat ze mooi zijn, met een prachtige witte kleur. Dat is wat ze het meest fotograferen en we hebben zelfs borden moeten ophangen om te voorkomen dat ze ze voeren,” vervolgt hij.
Naast het vrijmaken van brandgangen door het verminderen van de plantenmassa door ‘slokken’, worden de paarden ook gebruikt om inheemse soorten zoals de weideorchis te stimuleren. “Ze moeten strategisch worden verdeeld op basis van ecologische behoeften. Ik overleg vooraf met de naturalist en de parkdirecteur over alle verplaatsingen, want we willen natuurbehoud bevorderen. Ze zijn als vierpotige bosmaaiers en nemen nu de concurrentie van de orchidee weg, zodat die kan gedijen,” zegt de expert.
Bijna alle paarden die nu in het natuurpark leven, zijn daar geboren, maar de laatste fokdieren dateren van voor de pandemie. “We moeten weer gaan fokken, want we hebben meer gecastreerde mannetjes dan vrouwelijke fokdieren. We moeten de voortplanting weer op gang krijgen, meer vrouwtjes houden en inteelt voorkomen,” legt hij uit.
Het gebruik van vee voor bosbeheer en brandpreventie is niet nieuw, maar het is nog steeds een minderheidspraktijk op Mallorca. Sommige gemeenten zoals Esporles of Mancor gebruiken ezels om de vegetatie van de bergstromen in toom te houden. Er waren ook ezels in de Albufera en er was zelfs een poging om de Mallorcaanse ezel te kruisen met Franse paarden om meer inheemse exemplaren te krijgen, maar dat is niet gelukt.
“Muilezels zijn erg problematisch vanwege hun temperament en dat is lastig in openbare ruimtes. De wilde paarden die we nu hebben zijn daarentegen nobel en goedaardig,” zegt Perelló Ferrer.
Zijn dieren voeden zich praktisch het hele jaar door met de vegetatie van het natuurpark. “De Albufera is het tegenovergestelde van de rest van de landbouwgebieden op Mallorca. Hoe meer voedsel er is op plaatsen die niet vochtig zijn, hoe meer het hier ontbreekt. In de zomermaanden daarentegen, wanneer voedsel schaars is in de droge gebieden, hebben we hier een grote overvloed,” legt de expert uit. Daarom hebben de paarden in de Albufera nauwelijks extra voer nodig, behalve in de strengste wintermaanden.
Vanwege dit unieke karakter van de Albufera werden de ossen, koeien, ezels en runderen die door het natuurpark trokken decennialang ook naar andere natuurparken op Mallorca vervoerd, afhankelijk van of het nodig was om de bosmassa te verminderen. Deze transporten werden uitgevoerd met vrachtwagens, maar enige tijd geleden is besloten om ze af te schaffen. “Het is niet natuurlijk of duurzaam om de dieren elke zes maanden per vrachtwagen te verplaatsen. Het zou heel anders zijn als ze zich te voet konden verplaatsen tussen boerderijen die dichterbij liggen,” concludeert Arnau Perelló.
Bron: Agentschappen
