Geen neerslag en hitte in het noorden en oosten van Europa, maar koud en vochtig weer in het zuidwesten: het oude continent vertoont deze maanden een ongewone weerssituatie als gevolg van een blokkerend hogedrukgebied dat als een grote muur de stormfronten naar het zuiden afbuigt en volgens meteorologen langer dan normaal aanhoudt.
Sinds begin maart heerst er in Noord-Europa een aanhoudend hogedrukgebied, dat een blokkerend hogedrukgebied wordt genoemd en vooral de Britse eilanden en Scandinavië treft.
Volgens deskundigen die door EFE zijn ondervraagd, vertoont Noord-Europa het tegenovergestelde van wat landen in het zuiden, zoals Spanje en Italië, ervaren: De temperaturen zijn erg hoog en er valt nauwelijks regen in traditioneel koele en vochtige gebieden, waar het waterpeil in de rivieren aan het begin van de zomer verder daalt. Daarentegen regent het midden mei nog steeds op het Iberisch schiereiland, waar de traditioneel waterarme bodems na de hevige regenval sinds maart onder water staan.
In Spanje was de periode van maart tot april 2025 de op twee na laagste tweemaandsperiode in deze maanden in de historische reeks die begint in 1961, na 2018 en 2013. Zoals Rubén del Campo, woordvoerder van de nationale weerdienst (Aemet), aan EFE verklaarde, hebben de zogenaamde blokhogedrukgebieden omdat ze de doorgang van stormfronten belemmeren, die dan andere routes moeten zoeken, gedurende een groot deel van de afgelopen twee maanden in Noord-Europa zijn blijven hangen en daar hebben geleid tot een “ongebruikelijke situatie met weinig neerslag”.
De stormfronten trokken daarentegen verder naar het zuiden dan normaal over het continent en troffen het Iberisch schiereiland met bovengemiddelde neerslag, evenals andere gebieden in het westelijke Middellandse Zeegebied.
De woordvoerder van Aemet herinnerde eraan dat een straalstroom een windstroming is die ontstaat in de bovenste lagen van de troposfeer en fungeert als een “snelweg” waarop sterke winden de stormfronten van west naar oost over de Atlantische Oceaan naar Europa drijven. “Normaal gesproken loopt deze route op hogere breedtegraden dan bij ons”, waardoor de winters in Noord-Europa doorgaans regenachtiger zijn dan in het zuiden, legde hij uit.
Soms daalt de straalstroom in het voorjaar naar lagere breedtegraden en komen de stormfronten in Zuid-Europa terecht, wat leidt tot regen en buien. “Het bijzondere dit jaar is de aanhoudende circulatie met de blokkerende hogedrukgebieden in Noord-Europa en de straalstroom die de stormfronten naar het Iberisch schiereiland drijft.” Ook meteoroloog Francisco Martín, medewerker van de weerdienst Meteored, was het ermee eens dat de situatie “zeer ongebruikelijk” is vanwege het aanhoudende hogedrukgebied in Noord-Europa in deze maanden. “Dit hogedrukgebied is hardnekkig, aanhoudend en langdurig; het duurt nu al meer dan tweeënhalve maand”, voegde hij eraan toe.
Volgens de voorspellingen zou de situatie tot 24 of 25 mei kunnen aanhouden, voegde de deskundige eraan toe. Het lijkt erop dat op dat moment klassieke stormen zullen aankomen in de middelste breedtegraden van de Britse eilanden, Duitsland en Zuid-Scandinavië, hoewel het nog te vroeg is om dit te bevestigen. In Europa was de afgelopen maand de zesde warmste april sinds het begin van de metingen. Volgens gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus werden de grootste temperatuurafwijkingen geregistreerd in Oost-Europa en de westelijke regio’s van Rusland en Kazachstan.
Daarentegen bleef het volgens de cijfers in Turkije, delen van Bulgarije en Roemenië, op het hele schiereiland de Krim en in het noorden van Fennoscandia kouder dan normaal. Wat de neerslag betreft, waren de omstandigheden in april in Zuid-Europa, Noord-Noorwegen, Zuid-Finland en delen van West-Rusland natter dan normaal. In de Alpengebieden van Italië, Zwitserland en Frankrijk viel uitzonderlijk veel neerslag, met overstromingen, aardverschuivingen en lawines tot gevolg. De hevige regenval leidde ook tot overstromingen in het noordwesten van Bulgarije en op enkele Griekse eilanden, terwijl de lagere dan gemiddelde temperaturen zorgden voor ongebruikelijke sneeuwval in de oostelijke Balkan en Turkije.
Bron: agentschappen
