Het systeem van gescheiden huis-aan-huis inzameling in de Mancomunitat des Raiguer op Mallorca viert zijn 18e verjaardag met recordcijfers: 70 procent van het afval wordt gerecycled. Deze cijfers overtreffen ruimschoots de doelstellingen van de Europese Unie, die voorschrijft dat in 2025 ten minste 55% van het gemeentelijk afval moet worden gerecycled, in 2030 60% en in 2035 65%.
De negen gemeenten van de Mancomunitat del Raiguer die de dienst delen (Selva, Lloseta, Consell, Búger, Mancor de la Vall, Campanet, Binissalem, Alaró en Santa Maria) zijn in 2006 begonnen met huis-aan-huis inzameling. In de eerste jaren werd 76 procent van het afval verbrand. In 2023 was de situatie omgekeerd: slechts 30% belandde in de verbrandingsoven en 70% werd gerecycled.
Deze goede cijfers worden gemiddeld al zo’n vier jaar gehaald, want de percentages verschillen per gemeente, maar ze liggen allemaal boven de 50 procent gerecycled afval. Om stagnatie te voorkomen en verdere vooruitgang te boeken op het gebied van afvalbeheer, heeft de Mancomunitat een nieuwe informatiecampagne gelanceerd met milieuvoorlichters die zich richten op vakantiehuizen.
Er zijn ongeveer duizend geregistreerde vakantiehuizen in El Raiguer, waarvan ongeveer 400 in stedelijke gebieden. “We willen dat de informatie over afvalscheiding ook degenen bereikt die deze huizen in het centrum van de stad huren, want in landelijke gebieden zijn het meestal de eigenaren die het afval naar de Groene Stip brengen,” legt Joana Maria Cerdà uit, technicus bij de Mancomunitat des Raiguer.
De vier milieuvoorlichters zijn willekeurig aanwezig in de verschillende gemeenten en op verschillende tijdstippen, zodat ze bewoners kunnen opsporen die niet de hoeveelheid afval wegbrengen die voor elke dag is gepland, of die dat niet op de juiste manier doen. In deze gevallen wordt het afval niet opgehaald en voorzien van een sticker met de reden. Papier en karton moeten bijvoorbeeld in een kartonnen doos of papieren zak worden gedeponeerd, glas in een bak zonder plastic zak en verpakkingen in een plastic zak.
Hiertoe zijn medewerkers van het erkende afvalinzamelingsbedrijf ook getraind om de niet-opgehaalde zakken te markeren en incidenten te melden. De opvoeders bezoeken vervolgens deze huishoudens om hen te informeren over de reden voor het niet innemen van de zakken en om eventuele twijfels van de bewoners over recycling weg te nemen. In het geval van notoire recidivisten kan de lokale politie ingrijpen en de bewoners een boete opleggen in overeenstemming met de gemeentelijke regelgeving. Nieuw dit jaar is dat de voorlichters ook informatie zullen geven over de nieuwe dierenwelzijnswet en de verplichtingen van huisdiereigenaren, bijvoorbeeld om honden aan de lijn te houden en hun uitwerpselen op straat op te rapen.
De belangrijkste problemen die worden genoemd zijn het achterlaten van zakken in afvalbakken of op zwarte plekken zoals hoeken of het wegbrengen van al het gemengde afval in de “Rebuig”-zak.
De Mancomunitat des Raiguer gunde het contract voor afvalinzameling een jaar geleden aan het bedrijf Melchor Mascaró voor 17.052.386 euro voor een periode van acht jaar na het annuleren van een mislukt contract.
In 2005 produceerde elke inwoner van Raiguer gemiddeld iets meer dan 400 kg afval per jaar, waarvan slechts 50 kg recyclebaar afval zoals glas, karton, papier en verpakkingen. Sindsdien is dit cijfer gedaald tot ongeveer 90 kg afval per inwoner per jaar in 2020. Dit gemiddelde is de afgelopen vier jaar gehandhaafd, maar verbetert in de gemeenten die de rode zak hebben ingevoerd om de productie van rebuig (afval) te beperken dat in de verbrandingsoven belandt en de afvalrekening beïnvloedt.
In 2005 werd 14.000 ton restafval en nauwelijks recyclebaar afval ingezameld in de 9 dorpen van Raiguer die een gemeenschappelijk inzamelsysteem hebben (Inca behoort tot de Mancomunitat maar biedt zijn eigen afvalinzamelingsdienst aan). In 2015, tien jaar na de invoering van de gescheiden inzameling van huishoudelijk afval, werd 2.000 ton organisch materiaal ingezameld en daalde het restafval tot 6.000 ton. In 2023 laten de cijfers zien dat burgers meer en beter scheiden: 4.000 ton organisch afval en nog eens 4.000 ton rebuig, zodat de twee fracties niet meer zoals gebruikelijk in dezelfde bak belanden; er werd ook 2.000 ton verpakkingen en een ton glas ingezameld.
Santa Maria en Alaró zijn de twee gemeenten in Raiguer die het meest scheiden, op de voet gevolgd door Binissalem. Van het afval van de Santamarians is slechts 21% recyclebaar en 40% is organisch materiaal. De Alarones doen het ook goed: 23% van het recyclebare en 35% van het organische materiaal wordt omgezet in compost. Selva, Lloseta en Consell zijn daarentegen de enige drie gemeenten die de rode zak niet hebben ingevoerd en waar het restafval respectievelijk 41%, 41% en 40% van het afval van de inwoners uitmaakt. De invoering van de rode zak, die de hoeveelheid niet-recyclebaar afval beperkt, is een politieke beslissing van de betreffende gemeenteraad.
Bron: Agentschappen
