Volgens een rapport van het Observatorium voor Duurzaamheid (OS) zijn de Balearen de leidende provincie wat betreft het aantal hete nachten, met 13 hete nachten dit jaar 2023. Volgens dit onderzoek hebben tropische nachten, hitte dagen en hittegolven zich de afgelopen jaren vermenigvuldigd in Spanje. In 2022 waren er in totaal 202 dagen waarop de gemiddelde temperatuur werd overschreden, vergeleken met de referentieperiode 1981-2010.
Alleen de tropische nachten, wanneer de minimumtemperatuur niet onder de 25 graden Celsius zakt, zijn deze zomer verveelvoudigd ten opzichte van het gemiddelde. De studie, die beschikbaar is voor Europa Press, toont ook aan dat de zomer van 2023 1,3 graden Celsius warmer was dan het gemiddelde voor de referentieperiode 1991-2020, waardoor het de op twee na warmste zomer was sinds het begin van de metingen in 1961.
Het aantal dagen met meer dan 30 °C is ook gestegen naar 40 vergeleken met 1975. Bovendien heeft het aantal dagen met meer dan 35 °C sinds 1975 ongeveer 45 dagen bereikt, terwijl het aantal dagen met meer dan 40 °C in 2022 17 bedroeg. Uit de analyse van de gegevens blijkt ook dat dagen met een temperatuur van meer dan 45 °C sinds 2015 vaker voorkomen.
Kortom, het aantal dagen dat de respectieve temperatuurdrempel overschrijdt, is in alle gevallen toegenomen. Het rapport, dat donderdag (05.10.2023) werd gepresenteerd, verzamelt en analyseert zomergegevens van het Staatsbureau voor Meteorologie en Copernicus, samen met andere schattingen van internationale denktanks zoals Berkeley Earth.
Het rapport concludeert dat deze zomer de op twee na warmste was sinds 1961, met een gemiddelde temperatuurstijging van 1,3ºC, en dat de acht warmste zomers sinds het begin van de metingen in de afgelopen acht jaar zijn gehouden, tussen 2016 en 2023. Er wordt ook opgemerkt dat het decennium van 2014 tot 2023 het warmste was sinds het begin van de metingen en dat in 2023 tot 3 september 202 van de in totaal 265 dagen (zomer) warmer waren dan het gemiddelde van 1981-2010.
In de analyse wordt opgemerkt dat het aantal warme nachten tussen 1991 en 2020 vervijfvoudigde ten opzichte van het historische gemiddelde. In 2023 werden 240 hete nachten geregistreerd, vergeleken met 179 in 2022. Ook het aantal tropische nachten, waarbij het minimum niet onder de 20ºC komt, nam in 2023 1,2 keer toe, vergeleken met 1511 in 1786. In juli was er ook een toename van het aantal “helse nachten”, d.w.z. nachten waarbij het minimum niet onder de 30ºC komt, aangezien deze waarde werd bereikt in plaatsen als Melilla, Malaga en Tenerife.
De steden waar het aantal helse nachten het meest is toegenomen zijn Barcelona, met een verschil van meer dan 175 dagen, gevolgd door Tenerife en Malaga, waar het is toegenomen van 65 naar 70 dagen.
Uit het onderzoek blijkt dat de noordelijke provincies van het land op dit moment gespaard blijven van een scherpe stijging, hoewel Cantabrië sinds 2000 steeds vaker pieken vertoont. Op dit moment voeren de Balearen, waar het aantal warme nachten met 13 nachten is toegenomen, de ranglijst aan, gevolgd door Tarragona, Almería, Melilla en Murcia. Jaén, Tenerife, Almería, Melilla en Málaga beginnen helse nachten te ervaren. Dit jaar hadden ze er een op 20 juli en een op 2 augustus.
De krant beschrijft de vier hittegolven die tijdens deze zomer van 2023 in Spanje werden geregistreerd. De eerste van 9 tot 12 juli en de tweede van 17 tot 19 juli. Op deze dagen werd 44,5ºC gemeten in Córdoba op 17 juli, 44,2ºC op de luchthavens van Málaga en Granada op 10 en 19 juli, en 43,9ºC in Murcia-Alcantarilla op 19 juli.
De derde hittegolf vond plaats van 7 tot 12 augustus en de vierde begon op 20 augustus, toen op de luchthaven van Valencia recordtemperaturen tot 46,8ºC werden bereikt. In totaal bereikten hittegolven in 2022 een duur van 41 dagen, een waarde die nooit eerder werd bereikt en twee keer het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar.
Het rapport zegt dat sinds 2015 alle jaren “een buitengewone hevigheid van hittegolven hebben laten zien, die bijna het nieuwe normaal zijn geworden”, terwijl ze voorheen bijna anekdotisch waren, met uitzondering van 2012, 2003 en 1991.
Om deze reden stelt het onderzoek dat de duur van hittegolven is verdubbeld tot een gemiddelde van 13,6 dagen in 2022 – een cijfer dat alleen in 2015 werd bereikt, aangezien in voorgaande jaren de gemiddelde duur van een hittegolf rond de vijf dagen lag. De studie geeft ook aan dat de omvang van hittegolven is toegenomen en dit jaar 40 provincies treft.
De maximale temperatuuranomalie gemeten in de totaliteit van alle hittegolven in 2022 “overtreft alle voorgaande records” met een waarde van 4,5ºC.
Volgens het rapport roept het Observatorium voor Duurzaamheid op tot een versterking van de “verplichte” maatregelen voor aanpassing aan klimaatverandering, omdat alles erop wijst dat er in de toekomst steeds meer van dit soort nachten zullen zijn en dat hittegolven vaker zullen voorkomen, intenser zullen zijn en langer zullen duren.
“Alle beleid moet rekening houden met deze feiten”, benadrukt het onderzoekscentrum, dat de toekomstige regering oproept om de strijd tegen extreme hitte en klimaatnood te beschouwen als een “prioritaire as” van het overheidsbeleid.
Elena González Egea, doctor in de natuurkunde en een van de auteurs van het rapport, zei dat deze gegevens aantonen dat de bevolking in Spanje “veel grotere risico’s loopt dan een paar jaar geleden als gevolg van de stijgende temperaturen”.
“Het wordt steeds dringender om effectieve aanpassingsmaatregelen te ontwikkelen en te implementeren. Spanje is het meest kwetsbare land in Europa voor klimaatverandering en de gevolgen zijn nu al verwoestend.”
Carlos Alfonso van het Waarnemingscentrum voor duurzaamheid benadrukte ook het belang van vroegtijdige waarschuwingen voor hittegolven en extreme hitte, en riep op tot betere en actuelere echte informatie en databases met beste praktijken, evenals kosten-batenstudies om de effectiviteit van maatregelen te bepalen.
Tot slot verdedigde de woordvoerder van het Observatorium voor Duurzaamheid, Fernando Prieto, de “radicale noodzaak” om “vanaf nu” overheidsbeleid te implementeren dat gebaseerd is op een wetenschappelijke benadering om mensen te beschermen en stedelijke ecosystemen aan te passen, de stad te renaturaliseren, auto’s met verbrandingsmotoren uit het centrum te weren of huizen te isoleren zodat hitte-eilanden verdwijnen en het risico van klimaatverandering wordt verminderd. Volgens hem zullen maatregelen die niet in deze richting gaan “direct leiden tot gezondheidsproblemen en hittegerelateerde sterfgevallen onder de meest kwetsbare bevolking”.
Kortom, de OS dringt aan op de goedkeuring van een plan met “zeer goed doordachte en radicale” maatregelen om zich aan te passen aan de stijgende temperaturen in steden, rekening houdend met de verschillende situaties in elke stad. Voorstellen voor steden zijn onder andere het invoeren van systemen voor vroegtijdige waarschuwing, het aanpakken van energiearmoede, het vergroten van de vegetatie en watervoorziening in steden, het bevorderen van schaduw door middel van pergola’s, het veranderen van het aantal bomen, het vergroten van witte ruimtes, het bevorderen van de installatie van zonnedaken, duurzame mobiliteit, het bevorderen van fiets- en voetgangerszones en het vergroten van groene ruimtes.
Bron: Agentschappen
