Slecht slapen – een indicator voor Alzheimer?

Laat Voorlezen? ↑↑⇑⇑↑↑ | Leestijd van het artikel: ca. 3 Minuten -

Een studie van het Barcelonaβeta Brain Research Center (BBRC) heeft een verband gelegd tussen slecht slapen en veranderingen in hersengebieden die vatbaar zijn voor Alzheimer, vooral bij vrouwen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het ALFASleep-project, uitgevoerd door het BBRC – het onderzoekscentrum van de Fundación Pasqual Maragall – in samenwerking met de Fundación “la Caixa”.

De studie, gepubliceerd in het vakblad Alzheimer’s & Dementia, toont aan dat slecht slapen gepaard gaat met een grotere fragmentatie en structurele veranderingen in de hersengebieden die vatbaar zijn voor Alzheimer bij mensen zonder cognitieve stoornissen en ongeacht de aanwezigheid van deze ziekte, aldus het BBRC.

De resultaten ondersteunen de groeiende aanwijzingen dat slaaptekort de hersenstructuur kan aantasten, onafhankelijk van de klassieke ziekte van Alzheimer, waarbij vrouwen een grotere gevoeligheid voor deze effecten vertonen.

Leestip:  18 oktober 2025: Internationale Dag van de Menopauze
KNMR - Jouw donatie geeft redders de middelen om uit te varen – weer of geen weer

De studie omvatte 171 cognitief gezonde volwassenen, de meesten met een verhoogd risico op Alzheimer, uit het ALFA+-cohort, zoals het BBRC in een persbericht benadrukte. In tegenstelling tot eerdere studies, die waren gebaseerd op subjectieve rapporten, werd in dit onderzoek gebruikgemaakt van een actigraph, een niet-invasief apparaat dat slaappatronen gedurende een periode van maximaal twee weken registreert en zo een nauwkeurigere beoordeling mogelijk maakt.

De deelnemers werden ook onderzocht met behulp van magnetische resonantie tomografie van de hersenen en een analyse van het hersenvocht om de eiwitten amyloïde en tau, de belangrijkste biomarkers voor Alzheimer, te meten. Met behulp van actigrafie ontdekten de onderzoekers dat een lagere slaapefficiëntie en een sterkere fragmentatie gepaard gingen met een verminderde corticale dikte in de mediale temporale kwab, naast andere gebieden die vaak worden aangetast in het beginstadium van de ziekte van Alzheimer.

Deze patronen waren vooral uitgesproken bij vrouwen, die gemiddeld langer sliepen, maar een sterker verband vertoonden tussen gefragmenteerde slaap en dunnere hersengebieden.

Deze bevinding sluit aan bij een groeiend aantal aanwijzingen dat slechte slaapkwaliteit een beïnvloedbare risicofactor is voor leeftijdsgebonden veranderingen in de hersenen en voor neurodegeneratie. De studie suggereert dat het monitoren en verbeteren van de slaap op middelbare en oudere leeftijd kan helpen om de hersenen te beschermen, zelfs bij mensen die nog geen tekenen van Alzheimer vertonen. De sterkere effecten bij vrouwen onderstrepen nogmaals de noodzaak van genderspecifiek onderzoek en vroegtijdige preventiestrategieën.

Bron: agentschappen