De vereniging “Nofumadores” roept alle kustgemeenten op om “krachtig op te treden” en roken op stranden te bestraffen volgens de afvalwet. Daarom eisen ze de goedkeuring van ‘duidelijke’ gemeentelijke verordeningen met “exemplarische straffen” die niet alleen overtredingen voorkomen, maar ook “een echte cultuur van respect en volksgezondheid creëren”.
“De realiteit is dat asociaal gedrag alleen maar pijn doet in de portemonnee. Net als bij de helmplicht, de veiligheidsgordel of de boetes voor snelheidsovertredingen hebben straffen een groot educatief effect”, aldus Raquel Fernández, voorzitter van Nofumadores.org.
De vereniging herinnert eraan dat Spanje in 2025 de grens van 897 stranden met een rookverbod heeft overschreden, waaronder ook de kustgebieden die worden beheerd door autonome regio’s en gemeenten die zich hebben aangesloten bij het initiatief “Playas sin humo” (stranden zonder rook).
“In tien jaar tijd is Spanje uitgegroeid van een land met slechts 15 rookvrije stranden tot een land waar 30 procent van de stranden aanbevelingen of zelfs verordeningen heeft die het gebruik verbieden en bestraffen”, benadrukt de vereniging.
Nofumadores stelt jaarlijks een inventaris op en maakt een kaart met stranden en zwembaden die vrij zijn van tabak en e-sigaretten, waarmee de groei van het initiatief langs de hele Spaanse kust wordt weergegeven. Sinds de goedkeuring van wet 7/2022 van 8 april inzake afval en verontreinigde bodems voor een circulaire economie beschikken gemeenten over een wettelijk instrument om tabaksgebruik op stranden tegen te gaan, aangezien artikel 18 de goedkeuring van verordeningen mogelijk maakt die roken verbieden en overtredingen bestraffen.
Nofumadores wijst erop dat het programma “Playas sin Humo” per autonome gemeenschap verschillend functioneert, aangezien het afhankelijk is van de politieke en normatieve betrokkenheid van de betreffende regionale regering. In regio’s als Galicië, Valencia, de Balearen, de Canarische Eilanden, Andalusië en Murcia zijn het de ministeries van Volksgezondheid of Milieu die vrijwillige campagnes voor kustgemeenten bevorderen en zorgen voor bewegwijzering, institutionele ondersteuning en aanwezigheid op officiële toeristische websites.
“Hoewel deelname in de meeste regio’s vrijwillig blijft en geen sancties met zich meebrengt, hebben regio’s zoals Cantabrië wetten aangenomen om al hun stranden rook- en sigarettenpeukvrije zones te verklaren en sanctiemechanismen in te voeren”, voegt de vereniging toe.
De voorzitter van Nofumadores.org eist dat het Europese programma “Blauwe Vlaggen” deze onderscheiding niet toekent aan stranden waar roken is toegestaan. “Het is inconsequent dat een onderscheiding voor duurzaamheid wordt toegekend aan stranden waar sigarettenpeuken worden weggegooid”, benadrukt zij.
Bovendien herinneren zij eraan dat roken de luchtkwaliteit en het plezier van de gebruikers, waaronder kinderen, aantast. “Wij eisen dat het verbod op tabak en e-sigaretten een onmisbaar criterium is voor deze onderscheiding”, benadrukken zij.
Volgens schattingen worden er in Spanje jaarlijks ongeveer 32,8 miljard sigaretten gerookt, waarvan 15 % op het strand terechtkomt. Studies schatten dat elke sigarettenpeuk tussen de 8 en 10 liter zeewater (tot 50 liter zoet water) kan vervuilen.
“Deze filters geven zware metalen zoals lood of zink af, wat leidt tot een toxische bioaccumulatie in mariene organismen en binnen enkele uren tot de dood van 50 % van de vissen”, leggen ze uit.
Ze wijzen er ook op dat wegwerpvapes een nieuwe bron van milieuvervuiling zijn geworden: “Ze bevatten wegwerpplastic, thermisch gevaarlijke batterijen en zware metalen en vervuilen nu al stranden en stedelijke gebieden.”
Bron: agentschappen
