Een kleine asteroïde staat op het punt te worden gevangen door de zwaartekracht van de aarde, wat betekent dat onze natuurlijke satelliet vanaf deze zondag (29 september 2024) tot 25 november het gezelschap zal hebben van een mini-maan, die alleen zichtbaar zal zijn met professionele telescopen vanwege de afstand en de kleine afmetingen.
De naam van deze tijdelijke maan is 2024 PT5, een object dat op 7 augustus werd ontdekt met een ATLAS-telescoop in Zuid-Afrika. Astronomen Carlos en Raúl de la Fuente Marcos van de Complutense Universiteit (Madrid) voerden de berekeningen uit die tot de conclusie leidden dat de asteroïde door de aarde zou worden gevangen, een fenomeen dat zich niet voor het eerst heeft voorgedaan bij andere soortgelijke hemellichamen.
“Toen de gegevens van de asteroïde werden gepubliceerd, realiseerden we ons dat hij dicht bij de aarde zou passeren, en met een lage snelheid. We maakten berekeningen en zorgden ervoor dat het gevangen zou worden,” vertelde Carlos de la Fuente Marcos aan EFE.
2024 PT5 is de grootste mini-maan die tot nu toe bekend is, zijn grootte ligt tussen de 5 en 40 meter, aldus de onderzoeker, en hij zal 56,6 dagen dicht bij de aarde blijven voordat hij terugkeert naar zijn heliocentrische baan.
Volgens de laatste beschikbare gegevens van NASA’s Horizons-systeem van het Jet Propulsion Laboratory (JPL) begint de tijdmeting op 29 september om 19:54 GMT en eindigt hij op 25 november om 15:43 GMT.
Dit object behoort tot de zogenaamde Arjuna’s,” zegt De la Fuente Marcos, ”die de dichtstbijzijnde asteroïdengordel van de aarde vormen, rond de zon draaien op ongeveer dezelfde afstand, vorm en hoek als onze planeet, en waar mini-maanepisodes kunnen voorkomen.
“De kleine asteroïde zou materiaal kunnen zijn dat tijdens een inslag van de maan is weggeslingerd en een krater heeft veroorzaakt; sommige gegevens suggereren dit. Wat duidelijk is,” zegt hij, ”is dat het geen door mensen gemaakt object is, maar ruimtepuin. Op dit moment zijn er verschillende samenwerkingsverbanden die dit object actief in de gaten houden en er zullen de komende weken zeker meer aankondigingen volgen.”
De nieuwe maan heeft een hoefijzervormige baan, “wat de vangst ervan vergemakkelijkt maar niet garandeert”, omdat voor dit fenomeen aan twee voorwaarden tegelijk moet worden voldaan. Het object moet de aarde langzaam naderen zodat de relatieve energie negatief wordt, en het moet minder dan 0,03 astronomische eenheden van de aarde verwijderd zijn (de gemiddelde afstand tussen de aarde en de zon is één astronomische eenheid, AU, of 150 miljoen kilometer).
Als deze voorwaarden tegelijkertijd optreden, kunnen we spreken van een vangst en dus van een mini-maanepisode. Op 8 augustus naderde 2024 PT5 de aarde tot op 0,00379 AE, maar te snel om te worden gevangen, aldus de onderzoeker. In de bijna twee maanden dat hij in de buurt van onze planeet zal zijn, zal de gemiddelde afstand tussen de asteroïde en de aarde 0,0250 AE zijn, wat “veel groter is dan de afstand tussen ons en de maan, dus er is geen risico op een botsing”.
Over het algemeen komen objecten die dergelijke voorvallen meemaken steeds weer terug. Bijvoorbeeld, 2024 PT5 “zal in 2055 en waarschijnlijk in 2084 weer voor korte tijd een mini-maan zijn”, net zoals de asteroïde 2022 NX1 dat was in 1981 en in 2022. Er zijn twee soorten vangtijden, afhankelijk van hun duur. Korte perioden duren dagen, weken of een paar maanden en het object draait niet volledig rond de aarde. Dit zal het geval zijn voor PT5 in 2024.
Lange omlopen kunnen een of meer jaren duren en het object voltooit een of meer omlopen rond de aarde, zoals bij de asteroïden 2006 RH120 en 2020 CD3. Korte asteroïden “lijken relatief vaak voor te komen, elke 2 of 3 jaar, lange asteroïden elke 10, 20 of 30 jaar. Ze zijn niet goed bekend omdat de bekende populatie nog klein is”.
De la Fuente Marcos herinnert zich dat de discussie over mini-manen begon in de jaren 1990, “toen VG verscheen in 1991, waarvan aanvankelijk werd gedacht dat het een buitenaards ruimteschip was”. De belangrijkste interesse in “mini-manen” is om ze goedkoop te kunnen bezoeken om mineraalmonsters te verzamelen die op aarde geanalyseerd kunnen worden of voor mijnbouwprojecten in de ruimte, “dus het is belangrijk om te voorspellen wanneer ze zullen verschijnen”.
Bron: Agentschappen
