Op vrijdag 29 september 2023 werd de dierenwelzijnswet van kracht, een verordening die op papier nieuwe verplichtingen invoert voor fokkers, verkopers en eigenaars van dieren, maar ook voor overheidsdiensten. Een jaar geleden bracht de aanname van de wet de gemeenteraden van de Balearen in een lastig parket, omdat ze niet in staat waren om met eigen middelen de economische en menselijke kosten te dragen van het monitoren en controleren van niet alleen de honden en katten van hun buren (die gechipt moeten zijn en up-to-date met hun vaccinaties), maar ook de honderden kolonies katten die tot een jaar geleden zwerfkatten waren en nu worden beschouwd als buurtkatten.
Een jaar later zijn de protesten afgenomen, waarschijnlijk omdat er weinig is gedaan om naleving van de nieuwe regel te garanderen en, zoals elk jaar rond deze tijd, zijn de aanvallen van honden op vee toegenomen, een feit dat boeren woedend maakt.
Het probleem is verergerd sinds de pandemie, toen er een uittocht was van de steden naar het platteland, wat heeft geleid tot een aanzienlijke toename van de hondenpopulatie in de buurt van boerderijen.
Wet 1/92 inzake de bescherming van dieren in de menselijke leefomgeving op de Balearen bepaalde al dat de gemeenten en gemeenteraden verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de naleving van de wet en het bestraffen van overtredingen, en dit is ook opgenomen in de nieuwe provinciale wet. “In kleine en ernstige gevallen zijn zij meestal degenen die sancties opleggen en alleen zeer ernstige overtredingen worden doorverwezen naar de Conselleria,” legt de directeur-generaal van Landbouw, Fernando Fernández, uit. De gouvernementele organisatie is bezig met het indienen van een klacht tegen de staatsregels, die zij beschouwt als “buitensporig interventionistisch”.
Tot nu toe waren er dit jaar zeven overtredingen en twee sancties met betrekking tot dierentuinen in de Conselleria d’Agricultura, vergeleken met 21 overtredingen en 13 sancties in 2023, maar Fernández waarschuwt dat “er meestal meer overtredingen zijn na de zomer, wanneer mensen naar de steden en dorpen verhuizen en meer dieren op het platteland achterlaten”. Het duidelijkste voorbeeld van deze dynamiek zijn de aanvallen van honden op boerderijdieren.
In september van dit jaar zijn er al vier honden aangevallen op vee op boerderijen in Inca en Santa Eugènia, waarbij 18 schapen, tien geiten, meer dan 20 kippen, 15 kalkoenen en acht eenden werden gedood. De Fundació Natura Parc is verantwoordelijk voor het verwijderen van de dode dieren en het vangen van de hondachtigen, maar er zijn er nog steeds twee op vrije voeten, met meer dan 200 dode schapen en meer dan honderd dode geiten.
“We hebben alle middelen gebruikt om ze te vangen, lokaas, verdovingsmiddelen, kooivervangers…. maar er is geen manier. We hebben geprobeerd ze op te sporen om uit te vinden waar ze vandaan komen, maar ze steken het land over en tot nu toe hebben we ze nog niet kunnen identificeren. De lokale politie doet niets,” klaagt Mariano Mas, directeur van Fundació Natura Parc en eigenaar van de aangevallen boerderij in Santa Eugènia.
Dit is een van de problemen die de directeur-generaal van Landbouw, Fernando Fernández, zorgen baart. “Het is ongelooflijk en dramatisch dat dezelfde dynamiek zich elk jaar herhaalt. Zodra de zomer voorbij is, nemen de aanvallen van honden op vee toe en de verantwoordelijkheid hiervoor ligt duidelijk bij de eigenaren, die de dieren alleen in de velden laten, verveeld en ongecontroleerd. Je moet voor de dieren zorgen,” zegt hij.
De Conselleria inspecteert de dierentuinen op de Balearen om er zeker van te zijn dat ze voldoen aan de huidige regelgeving. “We doen dit als onderdeel van een controleprogramma met willekeurige controles, waarvan sommige leiden tot het starten van sanctieprocedures. De rest van de sancties is voornamelijk het gevolg van klachten van verenigingen of buren. Als er aan het eind van dit jaar minder overtredingen en sancties zijn, komt dat waarschijnlijk doordat er minder klachten zijn geweest,” concludeert hij. Fernandez roept de gemeenten van de eilanden op om ook regelmatig controles uit te voeren op honden in landelijke gebieden.
“Hondeneigenaren zijn verantwoordelijk, maar gemeenten moeten weten hoeveel dieren er bij hun inwoners thuis zijn en die moeten steekproefsgewijs gecontroleerd worden door de lokale politie, vooral op plaatsen waar honden buiten het stadscentrum geregistreerd staan. Samen met de training van de lokale politie door rechters en officieren van justitie, zodat ze weten hoe ze gevallen van aanvallen moeten vervolgen, zou dit een groot verschil maken,” zei de directeur-generaal. Inca is een van de weinige gemeenten die een dergelijke surveillance uitvoert.
Het probleem is dat de politie in de steden al jaren onderbemand is. “Het is waar dat er een tekort is aan lokale politieagenten en dat ze veel dingen te doen hebben, maar ik heb altijd geëist dat, net zoals ze geïntegreerd zijn in de functie van de lokale politie om slecht geparkeerde auto’s te bestraffen, ze ook toezicht moeten houden op de honden in hun gemeenten”, concludeert hij.
We moeten niet vergeten dat de Balearen een van de autonome gemeenschappen zijn met het hoogste percentage huisdieren. Al jaren zijn er meer huishoudens met huisdieren dan huishoudens met kinderen in de gemeente. Meer dan 400.000 dieren zijn geregistreerd in het Register van Huisdieren (RIACIB), dat wordt beheerd in samenwerking met de Kamer van Dierenartsen.
Er zijn momenteel 214 geregistreerde dierentuinen op Mallorca. De meeste daarvan (52) zijn vogelwinkels, gevolgd door particuliere zoölogische collecties (50). De derde plaats op de ranglijst wordt gedeeld door zoogdierenwinkels en fokcentra met elk 45. Volgens het Ministerie van Landbouw “is er geen significante toename van nieuwe registraties sinds de wet is aangenomen”.
Bron: Agentschappen
