Het gebrek aan landbouwgrond is een ernstig probleem geworden om generatievernieuwing in de landbouw te garanderen of om kleine boerderijen in staat te stellen uit te breiden om levensvatbaar en winstgevend te zijn. Het feit dat er geen boerderijen zijn – of dat ze te duur zijn – is een zorg voor overheden, niet alleen op regionaal maar ook op staatsniveau.
De situatie op de Balearen is zorgwekkend, zoals blijkt uit de 133.772,93 hectare landbouwgrond die als verlaten wordt beschouwd. Hiermee worden alle boerderijen bedoeld die inactief zijn, onderbenut worden, dreigen te worden opgegeven of helemaal zijn opgegeven.
Dit zijn de gegevens die zijn verwerkt door het Conselleria d’Agricultura, Pesca i Medi Natural (Agentschap voor Landbouw, Visserij en Natuurbehoud) van de overheid nadat ze de referenties van het SIGPAC-systeem hadden vergeleken met die van het ministerie van Landbouw, die aanzienlijk lager waren. Volgens de huidige gegevens van de regering bestaat 26,5% van het oppervlak van de archipel uit ongebruikte landbouwgrond, d.w.z. boerderijen die voor landbouw gebruikt zouden kunnen worden maar niet officieel in gebruik zijn.
De directeur-generaal van Landbouw, Fernando Fernández, wijst erop dat er intensief werk is verricht “om de landbouwgrond te identificeren, gemeente per gemeente, perceel per perceel. Dit maakt het mogelijk om al deze gebieden die gebruikt zouden kunnen worden voor landbouwdoeleinden te herkennen”. Fernández benadrukt dat de door het regionale ministerie bijgewerkte gegevens een “zorgwekkende situatie” laten zien, aangezien volgens de criteria van het ministerie inactieve landbouwgrond (126.082 hectare) en verlaten grond (5.988 hectare) samen 273.464 inactieve percelen of omheiningen vormen. Met andere woorden, dit zijn boerderijen die al jaren niet meer onder het GLB vallen en daarom niet als productieve landbouw worden beschouwd. Het is ook de moeite waard om de 5.988 hectare te benadrukken die als verlaten worden beschouwd, “dat is meer dan twee keer zoveel als oorspronkelijk werd aangenomen”.
Het vinden van een manier om de landbouwactiviteit op deze gronden te hervatten is nu de taak van het regionale ministerie, dat samenwerkt met de andere autonome gemeenschappen en het ministerie in de Land Mobilisation Working Group. “Dit is een van de grootste zorgen van alle autonome gemeenschappen en het ministerie,” voegt Fernández toe. “De uitdaging is om al deze grond te mobiliseren voor agrarisch gebruik, hoewel het in het geval van de Balearen duidelijk is dat de verwachte voordelen van de landbouwgrond groter zijn dan de waarde van de grond zelf”.
Sommige overheden, zoals de regering van Galicië of de Diputació de Barcelona, hebben al grondbanken opgezet. Het idee om een grondbank op te zetten in Mallorca werd ontwikkeld tijdens de vorige zittingsperiode, maar werd niet uitgevoerd totdat er andere opties werden gevonden, zoals de oprichting van een grondfonds (dat verpachting vergemakkelijkt) of de oprichting van een gemeenschappelijke grondcoöperatie, waarbij “de eigenaren het land afstaan aan de coöperatie en de coöperatie iemand inhuurt om het land te gebruiken. Dit is een goed instrument dat past bij onze realiteit,” legt Fernández uit.
Om het makkelijker te maken voor boeren en veehouders om toegang te krijgen tot productieve grond, is de Conselleria momenteel bezig om openbare boerderijen aan te besteden om ze om te zetten in landbouwgrond.
Bron: Agentschappen