De Europese Unie is dinsdag (19 december 2023) overeengekomen om de noodmaatregelen die tijdens de energieprijzencrisis zijn genomen, zoals het prijsplafond voor gasaankopen op de groothandelsmarkt en andere bepalingen om energiebesparingen en solidariteit tussen de 27 lidstaten te bevorderen, in 2021 en 2022 te verlengen.
“Dit is nodig om het hoofd te bieden aan de nog steeds onstabiele situatie in de EU na de Russische inval in Oekraïne. Op deze manier kunnen we de energiemarkten stabiliseren, de gevolgen van de crisis verzachten en de EU-burgers beschermen tegen buitensporige energieprijzen,” zei Teresa Ribera, Spaans minister voor Ecologische Transitie, in een verklaring.
Op voorstel van de Europese Commissie zijn de EU-27 overeengekomen om de bovengrens van de gasprijs van 180 euro per megawattuur (MWh) op de termijnmarkt met een jaar te verlengen als de prijzen deze drempel op drie opeenvolgende dagen overschrijden. Deze bescherming, die van kracht werd op 1 februari 2023 en nooit werd gebruikt omdat de prijzen tot bedaren kwamen, blijft van kracht tot 31 januari 2025, hoewel gas momenteel op ongeveer 31 euro wordt verhandeld op de TTF-futuresmarkt, wat aanzienlijk duurder is dan voor de crisis, maar ver van het triggerniveau.
Het controversiële “gasplafond” is een ingreep die Nederland en Duitsland weigerden goed te keuren en die uiteindelijk in december 2022 werd aangenomen, waarbij Berlijn en Den Haag zich van stemming onthielden, Boedapest tegenstemde en de rest van de lidstaten “ja” stemden. De EU-landen verlengden ook de solidariteitsmaatregelen tussen staten in geval van tekorten in de gasvoorziening tot 31 december 2024.
Ze kwamen echter overeen om de verplichting voor lidstaten om deel te nemen aan het bundelen van de vraag naar gas af te schaffen om te onderhandelen over gezamenlijke aankopen van deze koolwaterstof vanaf dit communautaire volume.
Tot slot verlengden de lidstaten de meeste maatregelen om het vergunningsproces en de ontplooiing van hernieuwbare energieprojecten te versnellen tot juni 2025. De verlenging van de maatregelen omvat niet het zogenaamde “Iberische mechanisme”, dat Spanje en Portugal in staat stelt de gasprijs op de elektriciteitsmarkt te beperken. Dit dossier is gevalideerd tot het einde van het jaar en de mogelijke verlenging – de tweede – zal op verzoek van Spanje en Portugal afzonderlijk worden onderzocht in het kader van de staatssteunregeling.
Bron: Agentschappen
