De ministers van Binnenlandse Zaken van de Europese Unie (EU) hebben vrijdag (13 juni 2025) unaniem besloten om de tijdelijke bescherming voor meer dan 4,3 miljoen Oekraïners die sinds het begin van de oorlog naar de EU zijn gekomen, met nog een jaar te verlengen tot 4 maart 2027.
Tegelijkertijd zijn de landen begonnen met overleg over hoe zij hun geleidelijke terugkeer kunnen voorbereiden zodra de omstandigheden dat toelaten. De tijdelijke bescherming in de EU, die tot maart 2026 geldt, geeft Oekraïners sinds het begin van de oorlog toegang tot huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en werk.
De Spaanse minister van Binnenlandse Zaken, Fernando Grande-Marlaska, benadrukte vrijdag de “onwrikbare steun” van Spanje aan Oekraïne en verwees naar het door de EU opgezette project “Unity Hub”, dat de integratie van Oekraïense burgers moet waarborgen. “Ik ben ervan overtuigd dat we uiteindelijk overeenstemming zullen bereiken over de verlenging van deze tijdelijke bescherming tot maart 2027, om deze Oekraïense burgers in de verschillende EU-landen stabiliteit en veiligheid te bieden”, zei de minister bij zijn aankomst op de bijeenkomst.
In Spanje komt deze tijdelijke bescherming ten goede aan meer dan 245.026 burgers die momenteel in het land wonen, verklaarde de minister. “De Oekraïners hebben de terugkeer van hun bevolking nodig om het land weer op te bouwen”, zei Magnus Brunner, EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken, vandaag.
De Poolse minister van Binnenlandse Zaken Tomasz Siemoniak zei na het besluit dat de EU “solidariteit blijft betonen” met de Oekraïners en dat “we in de nabije toekomst zullen werken aan gezamenlijke oplossingen op EU-niveau (…), ook in verband met de terugkeer naar Oekraïne”.
Het doel van de door de EU genomen maatregel is om personen die tijdelijke bescherming genieten en de lidstaten “rechtszekerheid” te bieden en ervoor te zorgen dat in de hele EU dezelfde beschermingsnormen blijven gelden. Bij de indiening van haar voorstel heeft de Commissie duidelijk gemaakt dat “indien de omstandigheden in Oekraïne veranderen” en “een geleidelijke terugkeer en duurzame re-integratie in het land mogelijk maken”, de Commissie “de opschorting van de tijdelijke bescherming vóór het geplande einde ervan” kan voorstellen. Daarnaast hebben de ministers vandaag een aanbeveling van de Europese Commissie besproken om een “gecoördineerde overgang van tijdelijke bescherming” voor te bereiden.
De aanbeveling aan de landen omvat met name maatregelen om de “overgang” van Oekraïners in de EU naar andere rechtsposities, zoals verblijfsvergunningen op grond van werk, onderwijs, onderzoek, familiale redenen of een langdurig verblijfsstatus, te vergemakkelijken. De aanbeveling voorziet ook in maatregelen om een geleidelijke en ordelijke terugkeer naar Oekraïne voor te bereiden door middel van verkennende bezoeken, programma’s voor vrijwillige terugkeer en begeleiding van kwetsbare personen, totdat aan hun behoeften in Oekraïne kan worden voldaan.
Voorts omvat de aanbeveling de oprichting van centra die informatie verstrekken voor zowel de integratie van ontheemden als voor ondersteuning bij de terugkeer naar Oekraïne “zodra de omstandigheden dat toelaten”. Ten slotte voorzien de initiatieven in een betere coördinatie tussen de lidstaten en de Oekraïense autoriteiten, waarbij gebruik moet worden gemaakt van communicatie-instrumenten en -kanalen, waaronder voorlichtingscampagnes. De Raad zal het besluit tot verlenging van de tijdelijke bescherming tijdens een van zijn komende zittingen formeel aannemen.
Bron: agentschappen
