Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak en zijn meestal het gevolg van arteriosclerose, een verharding en vernauwing van de slagaders door ontstekingen en vetafzettingen op de vaatwanden. Nu heeft een team van wetenschappers een metaboliet van de darmmicrobiota ontdekt die deze ziekte veroorzaakt.
Volgens het Nationaal Centrum voor Hart- en Vaatonderzoek (CNIC), dat het onderzoek leidt, zou deze ontdekking een revolutie teweeg kunnen brengen in de diagnose en behandeling van deze ziekte. De verantwoordelijken herinneren eraan dat ondanks de controle van risicofactoren zoals cholesterol, hoge bloeddruk of roken, een vroege opsporing van de ziekte noodzakelijk is.
De nieuwe resultaten wijzen juist op de vroege opsporing van deze molecule in het bloed voor de vroegtijdige diagnose van atherosclerose en een nieuwe gepersonaliseerde behandeling van de ziekte.
De details worden gepubliceerd in het tijdschrift Nature in een artikel dat de metaboliet imidazolpropionaat (ImP) beschrijft. Deze wordt uitsluitend door bacteriën in de darmen geproduceerd, legt Annalaura Mastrangelo, onderzoeker bij het CNIC, uit in een persbericht. “In dit onderzoek hebben we gezien dat de aanwezigheid ervan in het bloed verband houdt met de ontwikkeling van actieve atherosclerose bij ogenschijnlijk gezonde mensen.”
Het relevante aan deze bevinding, benadrukt ze, is dat de detectie van deze marker in het bloed een groot voordeel is, aangezien de huidige tests complexe en dure beeldvormingstechnieken vereisen die niet door de ziektekostenverzekering worden vergoed.
“De ImP-waarden in het bloed bieden een diagnostisch waardevolle marker om gezonde mensen met actieve atherosclerose gemakkelijker te identificeren en een vroegtijdige behandeling mogelijk te maken.”
Iñaki Robles-Vera voegt hieraan toe: “We hebben niet alleen vastgesteld dat ImP verhoogd is bij mensen met atherosclerose, maar ook dat het een oorzaak is van de ziekte. De inname van ImP leidde in diermodellen voor atherosclerose tot het ontstaan van plaques in de slagaders.” ImP activeert een receptor genaamd imidazoline type 1 (I1R) en veroorzaakt een toename van systemische ontsteking, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van atherosclerose. Voor David Sancho, hoofd van het laboratorium voor immunobiologie en leider van de studie, “is deze ontdekking belangrijk omdat ze een nieuwe weg opent voor de behandeling”.
Onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van I1R-receptorblokkers de inductie van atherosclerose door ImP voorkomt en de progressie van atherosclerose vertraagt in muismodellen waarbij de ziekte werd geïnduceerd door een cholesterolrijk dieet.
“Dit opent de mogelijkheid van een toekomstige gecombineerde behandeling, waarbij de blokkering van I1R wordt gecombineerd met de blokkering van de cholesterolproductie om een synergetisch effect te bereiken dat de ontwikkeling van atherosclerose voorkomt”, benadrukt de wetenschapper.
Bovendien openen deze bevindingen nieuwe mogelijkheden voor vroege detectie en gepersonaliseerde vroegtijdige behandeling van atherosclerose.
In plaats van zich uitsluitend te concentreren op cholesterol en andere klassieke factoren, zou in de toekomst de aanwezigheid van ImP in het bloed kunnen worden geanalyseerd als een risicosignaal. “Bij het CNIC werken we aan de ontwikkeling van geneesmiddelen die de schadelijke effecten van ImP blokkeren.”
Naast het CNIC waren ook onderzoekers van instellingen binnen en buiten Spanje bij dit werk betrokken. Het project werd onder meer gefinancierd door de Europese Onderzoeksraad, het Ministerie van Wetenschap, Innovatie en Universiteiten en de stichting “la Caixa”.
Bron: agentschappen