Hij zingt “Tenth Avenue Freeze-Out” en zijn shirt staat op onverklaarbare wijze open, waardoor diep gebruinde en gebeitelde borstspieren zichtbaar worden. De Bad Scooter heeft zijn draai gevonden, en hij komt nu mijn kant op. Als dit klinkt als een volslagen idiote droom, moet ik eraan toevoegen dat ik omringd ben door duizenden mensen in de Johan Cruijff Arena imn Amsterdam.
Als hij dichterbij komt, staar ik naar de zweetdruppels die van zijn diep gebruinde en gebeitelde voorhoofd lopen. Deze 73-jarige man staat al tweeënhalf uur op het podium en ik stel me voor dat hij uitgeput moet zijn.
Dan gebeurt het: We maken even oogcontact. Tenminste, dat denk ik. Maar dan herinner ik me dat de grootste levende arenarocker zo’n 36 centimeter van me af staat, en dat het zijn tovertruc is om het verzamelde publiek wijs te maken dat hij alleen voor hen zingt. Hij maakt oogcontact met mij, maar ook met alle anderen. “Maar hij kijkt echt naar jou,” verzekert mijn brein me. Ik besluit mijn hersenen te geloven.
Op dit moment voelt niemand zich oud. Maar Bruce is de enige die er niet oud uitziet. Zijn haar is nu meer grijs dan brunette, maar dat maakt hem alleen maar stoerder, als een rotsvast blok beton, het spul van arena’s als deze. Om de man zelf te citeren: Bruce Springsteen is nog steeds sterker dan wie dan ook.
Maar Bruce is oud. Ik weet dit omdat hij ons blijft vertellen dat hij oud is. Sterfelijkheid is een centraal thema in zijn 2016 memoires Born To Run. Het vormt ook de kern van de bekroonde one-man show Springsteen On Broadway. Bruce belicht het opnieuw op zijn laatste album met originele songs, 2020’s Letter To You. Als je het nog niet gehoord hebt, kun je het thema van het album wel raden aan de hand van de tracklist: “One Minute You’re Here”, “Last Man Standing”, “Ghosts”, “I’ll See You In My Dreams”.
Maar wie kan dat echt geloven? De paradox van Bruce Springsteen is dat hij enerzijds de op Bob Dylan na oudste rockster is die voortdurend gefixeerd is op de dood, en dat hij anderzijds zijn eigen fysieke fitheid nastreeft met een ijver die alleen te vergelijken is met het preternatuurlijk kwieke exoskelet van Mick Jagger. Gezien zijn leeftijd zou hij natuurlijk overwegen zich te richten op muziek die geen fysieke inspanning vereist die mensen die geboren zijn rond de tijd dat Tunnel Of Love uitkwam, vermoeiend zouden vinden. Maar… dat is Bruce Springsteen! Hij is ontembaar! Zelfs als Bruce ons vertelt dat het leven vergankelijk is, tonen zijn optredens ons het tegendeel – dat The Boss inderdaad degene is die Vadertje Tijd kan verslaan.
In de dagen voor het concert luisterde ik steeds weer naar Letter To You. Ik vond het album goed toen het werd uitgebracht, maar ik had er een vreemd probleem mee dat hij verschillende oude nummers uit de jaren 70 – “Janey Needs A Shooter”, “If I Was The Priest”, “Song For Orphans” – in een nieuw jasje stak. Het voelde als valsspelen, alsof hij dat deed om te compenseren voor het opnemen van versere rommel als “The Power Of Prayer” en “Rainmaker”. Maar de laatste tijd ben ik “Letter For You” gaan beschouwen als een geweldig Springsteen album.
En dan waren er nog de nummers die voortkwamen uit de pijlers van zijn carrière. Van Born To Run waren er de essentiële swashbucklers: ‘Born To Run’, ‘Thunder Road’, ‘She’s The One’ en mijn favoriete Boss-nummer aller tijden, ‘Backstreets’. Dit laatste nummer werd in het midden van de set gekoppeld aan een centraal stuk uit Letter To You, “Last Man Standing”. Beide songs gaan over jonge mensen die elkaar levenslang trouw beloven terwijl ze buitenmaatse dromen najagen, om uiteindelijk uit elkaar te gaan, en ze worden gebracht op de dramatische en romantische manier die je zou verwachten van een Bruce Springsteen song. Het verschil is dat “Backstreets” het perspectief is van Bruce als kind in de 20 en “Last Man Standing” het perspectief van Bruce als man in de 70.
Alleen op het podium staand met zijn gitaar, richtte hij zich voor het eerst uitvoerig tot het publiek voor “Last Man Standing”. Het gebrek aan praatjes onderstreepte het belang van dit moment – zijn enige andere lange introductie kwam voor een ander “Letter To You” nummer met een vergelijkbaar thema, “I’ll See You In My Dreams”, dat hij ook alleen uitvoerde aan het einde van de avond.
Het concert van donderdag (25/05/2023) voelde alsof de cirkel rond was. Het deed me denken aan een genrefilm waarin een bende besluit zich te verenigen voor één misdaad in de hoop dat ze dan voor altijd de zonsondergang tegemoet kunnen lopen. (Er staat zeker een hoop buit op het spel.) Voor het geval dat het genoteerd moet worden: Dit is nog steeds een superband. Natuurlijk eisen de hoofdrolspelers de meeste aandacht op – de titanische beat van Max Weinberg, de stuiterende bas van Gary Tallent, de gestage brille van Roy Bittan, de branie van Steven Van Zandt. Maar er is deze keer ook een uitgebreide backing cast, met een volledige blazerssectie aangevuld met saxofonist Jake Clemons en een klein leger van achtergrondzangers. De bezetting weerspiegelde de setlist – het verleden vermengd met het heden, waardoor een speciale harmonie ontstond die de tijd tijdelijk buiten werking stelde.
SETLIJST
.
1 NO SURRENDER
2 GHOSTS
3 PROVE IT ALL NIGHT
4 LETTER TO YOU
5 THE PROMISED LAND
6 OUT IN THE STREET
7 KITTY’S BACK
8 NIGHTSHIFT
9 MARY’S PLACE
10 TRAPPED
11 THE E STREET SHUFFLE
12 JOHNNY 99
13 LAST MAN STANDING
14 BACKSTREETS
15 BECAUSE THE NIGHT
16 SHE’S THE ONE
17 WRECKING BALL
18 THE RISING
19 BADLANDS
20 THUNDER ROAD
ENCORE
1 BORN IN THE U.S.A.
2 BORN TO RUN
3 BOBBY JEAN
4 GLORY DAYS
5 DANCING IN THE DARK
6 TENTH AVENUE FREEZE-OUT
7 DETROIT MEDLEY
8 I’LL SEE YOU IN MY DREAMS
